دیجیاتو به تازگی درباره رونق حوزه کودک در فعالیت‌های استارتاپی گزارشی منتشر کرده است که در بخشی از آن با پوریا عالمی مدیرعامل و مؤسس شرکت دانش‌بنیان دنیای کودکان آی قصه گفت‌وگو شده است.
دیجیاتو در گزارش چرا حوزه کودک در فعالیت‌های استارتاپی کشور رونق زیادی ندارد؟ می‌گوید: «اگر نگاهی به بازار استارتاپ‌های داخلی داشته باشید، در بین استارتاپ‌هایی که طی چند سال گذشته در کشورمان پا گرفته و بعضی از آن‌ها به غول‌های عظیم اقتصادی تبدیل شده‌اند جای بعضی حوزه‌ها به شدت خالی به نظر می‌رسد.
یکی از این حوزه‌ها که اتفاقا جزو مهم‌ترین آن‌ها هم هست، حوزه محصولات دیجیتالی برای کودکان است؛ بازاری که در دنیا به عنوان یکی از مهم‌ترین و درآمدزاترین اهرم‌های اقتصادی شناخته می‌شود. اما در ایران صرفا به فعالیت چند استارتاپ کوچک در حوزه اپلیکیشن‌های سرگرمی و آموزشی محدود شده که نه خیلی در میان عموم مطرح شده‌اند و نه از منظر بازده تجاری جذابیتی برای سرمایه‌گذاران دارند.»
اما چه عواملی باعث شده‌اند که بازار به این وضعیت برسد تا حوزه مهمی مثل حوزه کودکان با چنین حجمی از بی‌‌توجهی مواجه باشد؟ دیجیاتو با طرح این پرسش از پوریا عالمی، مدیرعامل و موسس شرکت آی‌قصه، به عنوان فردی که در این حوزه با تولید قصه‌های کودکانه در اپلیکیشن آی‌قصه فعالیت دارد، گزارش را ادامه می‌دهد.
پاسخ پوریا عالمی به این پرسش و ادامه‌ی گزارش را به نقل از دیجیاتو بخوانید:
«اصولا سرمایه‌گذاری در بخش کودک و نوجوان نیازمند یک زیرساخت فرهنگی است که اهمیت سرمایه و فرهنگ را درهم می‌آمیزد. اگر فقط هدف سودآوری سریع و مستقیم باشد، سرمایه‌گذار را به جایی سوق می‌دهد که سوددهی در حداکثر و سریع‌ترین حالت اتفاق بیافتد. این در حالی است که بخش فرهنگ نیازمند یک نگاه فرهنگی و بلندپروازانه و بلندمدت است. این موضوع در جامعه‌ی ما طبیعی و قابل انتظار است. به این دلیل که اصولا توجهی که امروزه ما به کودک داریم، یک نگاه جدید است و متعلق به دهه‌ی اخیر است. اگر برگردیم به ۳۰ سال پیش، ما می‌بینیم که سرمایه‌گذاری مستقیمی در بخش فرهنگ نمی‌شد.
امروز اما جامعه رشد کرده و آدم‌های بزرگسالی که ۳۰، ۴۰ سالشان است و به اهمیت تربیت کودک و فرهنگسازی اشراف دارند، کم‌کم دارند وارد حوزه سرمایه‌گذاری هم می‌شوند. حوزه‌های فیلم کودک، کتاب کودک و دیگر کالاهای فرهنگی برای این افراد مهم‌تر شده است. احتمالا افزایش حجم محصولات دیجیتال حوزه کودک، برآیند نگرش به فرهنگ در دهه‌های پیش است و اگر این تحلیل درست باشد، ما هرچه جلوتر برویم، سرمایه‌گذاری در بخش کودک و نوجوان بیشتر می‌شود، چراکه کودک و نوجوان‌های امروز، چندسال دیگر بزرگ می‌شوند و این خلا را دقیق‌تر در زندگی‌شان درک می‌کنند. پس مشغول کار و سرمایه‌گذاری در این بخش‌ها می‌شوند و برای بچه‌ها کار تولید می‌کنند.»
عالمی در مورد وضعیت سرمایه‌گذاری در حوزه کودک می‌گوید که اصولا سرمایه‌گذارهای سنتی تمایل کمتری به سرمایه‌گذاری در بخش کودک و نوجوان نشان می‌دهند. چون این حوزه نه خیلی زودبازده است و نه آن‌قدر حجم سرمایه را افزایش می‌دهد. یک سرمایه‌گذار اگر فقط نگاهش به رشد سرمایه‌اش باشد، حتما این سرمایه را به بازارهای دیگری تزریق می‌کند ولی سرمایه‌گذارهای غیرسنتی و آن‌هایی که نگاه مدرن‌تری دارند و با دنیای امروز در ارتباطند، راحت‌تر در حوزه کودک و نوجوان سرمایه‌گذاری می‌کنند.
مسئله این‌جاست که بدنه‌ی اصلی اقتصاد ایران نگاهی سنتی به سرمایه‌گذاری دارد. اگر چند شرکت استارت‌آپی بزرگ که امروز فعال هستند را کنار بگذاریم می‌بینیم که ابرشرکت‌ها عمدتا محصول یک نگاه سنتی به سرمایه‌گذاری هستند.
عالمی در پاسخ به این پرسش دیجیاتو که آیا این موضوع که کودکان مشتری اصلی محصولات حوزه کودک هستند باعث شده که بازار جدی گرفته نشود گفت: «ما به عنوان تولیدکننده باید توجه کنیم که باید ابتدا بازار محصولمان را بسازیم. برای ساختن این بازار لازم است که پیش‌تر نیاز به آن محصول در جامعه ایجاد شده باشد. اگر بستر محتوایی که تولید می‌کنیم در جامعه ایجاد شده باشد، مخاطب هم آن محصول را انتخاب می‌کند؛ چه کودک و چه نوجوان. مگر کالاهای خوراکی که برای مشتری کودک و نوجوان تولید می‌شوند، همین مسئله را ندارند؟»
به عقیده عالمی، اقداماتی که تا کنون دولت برای حمایت از محصولات حوزه کودک انجام داده اگر چه خوب و مثبت بوده‌اند، اما کوتاه‌مدت هستند و تأثیراتشان را در بلندمدت نمی‌توان دید. برای همین این اقدامات نمی‌تواند منجر به شکل گرفتن یک مسیر فرهنگی شود:
«اقداماتی که از سوی دولت در دوره‌های مختلف صورت می‌گیرد، هرچقدر هم که مثبت و خوب باشند، اما همچنان این مسئله وجود دارد که این اقدامات کوتاه‌مدت هستند و نگاه بلندمدتی پشت آن‌ها نیست. در واقع این حمایت‌ها عموما براساس نگاه دستوری یا علاقه‌مندی یک مدیر خاص که در یک بازه زمانی مشغول به کار است، شکل می‌گیرد. به همین دلیل است که ما نمی‌توانیم یک مسیر فرهنگی را در ۲۰ سال گذشته به صورت مشخص در حوزه کودک و نوجوان مشخص کنیم. این‌طور مسیری وجود ندارد. ممکن است یک مدیر در دوره‌ی فعالیتش به این حوزه توجه داشته باشد اما هیچ سند یا چشم‌انداز دقیقی برای این کار وجود ندارد.»
بنیان‌گذار آی قصه یکی از مهم‌ترین چالش‌های فعلی حوزه کودک را «استانداردسازی» توصیف می‌کند، آن هم نه استانداردی که دولت تعیین می‌کند بلکه استانداردی که خود تولیدکننده باید برای افزایش کیفیت محصولات خود در نظر گرفته و به آن‌ها عمل کند:
«یکی از مهم‌ترین چالش‌ها استانداردسازی است. ایجاد یک کیفیت استاندارد بالا برای تولیدات حوزه کودک و نوجوان خیلی خیلی لازم است. منظورم این نیست که دولت باید یک استاندارد تعریف کند. در واقع این تولیدکننده‌ها هستند که مدام باید کیفیت‌کارشان را بالا ببرند تا فرهنگ تولید کار کودک مدام بهتر و بهتر شود. این همان اتفاقی است که باعث می‌شود سینما و تئاتر و شکلات‌سازی و هر حوزه‌ی دیگری که به ذهنمان برسد، سرپا بماند. مسئله‌ی اصلی ما به عنوان تولیدکننده حوزه کودک این است که آیا محتوایی که تولید می‌کنیم، کیفیت لازم را دارد یا نه؟ و اگر این محصول مشابه خارجی دارد، مصرف‌کننده‌ی ایرانی ترجیحش بر مصرف استفاده از محصول داخلی است یا نه؟»
به عقیده عالمی چالش دیگری که در حوزه کودک وجود دارد این است که این مخاطب بازه‌ی سنی‌اش نسبت به دیگر گروه‌ها خیلی کوچک است و هم‌زمان ذائقه‌ی خیلی متغیری دارد. شما وقتی برای بزرگسال کار می‌کنید، خیلی نیاز به تغییر یا تنوع عجیب در محصول ندارید. به همین دلیل بروز نگه‌داشتن محصول برای کودکان به مراتب هزینه‌ی تولید را بیشتر از حوزه‌های بزرگسال می‌کند.
آنچه خواندید، بخشی از گزارشی با عنوان چرا حوزه کودک در فعالیت‌های استارتاپی کشور رونق زیادی ندارد؟ بود که دیجیاتو در تاریخ ۸ خرداد ۱۴۰۰ منتشر کرده است.
