والدین در عصر به اشتراک‌گذاری ممکن است حریم خصوصی کودکان را با به اشتراک گذاشتن عکس‌ها و فیلم‌های او در شبکه‌های احتماعی نقض کنند. مسئله‌ای که بر سلامت روان کودکان بسیار تاثیرگذار است و به همین دلیل تیم پژوهشی و آموزشی آی قصه به سراغ آن رفته و برای بررسی ابعاد آن نشستی برگزار کرده است. این نشست با حضور خانم دکتر مهدیه صالحی، روانپزشک و خانم روشنک بستانچی، روانشناس کودک و نوجوان و به میزبانی سپیده بیگدلی و فاطمه فرهاد، نویسندگان آی‌قصه برگزار شد که در ادامه، ویدئو و گزارش بخش دوم آن با موضوع امنیت روانی کودکان در فضای مجازی در اختیار مخاطبان عزیز قرار گرفته است.
بخش دوم: امنیت روانی کودکان و آینده آنها را فدای لایک نکنیم!
در بخش اول نشست به حریم خصوصی کودک در فضای مجازی پرداخته شد و گفتیم هیچکس حق نقض حریم کودک را ندارد. کودکان اموال ما نیستند بلکه انسان‌هایی هستند که باید از آنها مراقبت کنیم تا توانایی لازم برای استقلال را پیدا کنند. حالا نوبت پرداختن به امنیت روانی کودکان است. مهمان نشست، دکتر صالحی در این باره گفت: «با خود صادق باشیم؟ ما چقدر حریم داریم و چقدر به دیگران اجازه می‌دهیم حریم داشته باشند؟ بعد از پاسخ به این سوال باید به این پرداخت که حریم کودکان پیچیده‌تر است».
بستانچی نیز گفت: «خانواده وظیفه اصلی در ایجاد محیط مناسب برای رشد را دارد. حال می‌تواند انتخاب کند. حریمی پر از امنیت و عشق یا حریمی برای نمایش و دیگران. کودکان در مرحله یادگیری هستند، یادگیری از رفتار والدین که آینده را رقم می‌زند. این را نه بخاطر سرزنش والدین بلکه بخاطر آگاهی مطرح می‌کنیم. کودکی که همیشه دنبال دوربین و انجام کارهای جذاب برای تماشاچی‌هاست در بزرگ‌سالی نیز این رفتار در او نهادینه شده و همیشه به دنبال تایید است و به قطع سرخورده می‌شود».
در ادامه‌ی نشست به امنیت روانی کودکان با وجود اینترنت و فضای مجازی هم اشاره شد. صالحی معتقد بود: «اینترنت فضایی است که مردم راحت‌تر در آن خود را ابراز می‌کنند. شخصیت کودک ممکن است با بازخودهایی که می‌گیرد با اختلال شکل گیرد و شاهد مثال آن نیز عمل‌های جراحی است که امروزه به شدت افزایش یافته و دلیل آن نیز چیزی جز به دنبال تایید بودن نیست. بدریخت‌انگاری نیز یکی دیگر از عوارض نقض حریم کودک و در معرض نمایش گذاشتن اوست. همچنین نباید فراموش کرد که به اشتراک گذاشتن موقعیت مکانی‌مان و یا حتی عکس و کلاس کودکانمان چه آسیب جدی می‌تواند به آنها بزند».
خودسانسوری کودکان؛ از عوارض فضای مجازی
بستانچی گفت: «خودسانسوری هم یکی دیگر از عوارضی است در اینجا با آن روبرو هستیم. کودک یاد می‌گیرد که هرگز کافی نیست و پس بخش‌هایی از خود را سانسور می‌کند. گاهی خانواده‌ها به دام چشم و هم‌چشمی افتاده و حتی در مورد تعداد کلاس‌هایی که کودکشان شرکت می‌کند نیز با هم به رقابت می‌پردازند. در این بین اما نباید از مشکلاتی که این به اشتراک گزاری افراطی می‌تواند برای ما به بار بیاورد غافل بمانیم. کما اینکه بیشترین آزار از سمت نزدیکان متوجه کودک است اما بیمارانی نیز در جامعه هستند که می‌توانند از اطلاعات ما استفاده ناردستی کنند. جامعه بیمار است. کودکان را در معرض این آسیب قرار ندهیم».
بخش دوم نشست بررسی امنیت روانی کودکان در فضای مجازی با سخنان صالحی به پایان رسید: «به طور کلی کودک باید از فضای مجازی دور باشد و اینکه کودکان خود به صفحات مجازی دسترسی دارند ناشی از کوتاهی و بی‌توجهی است. فضای این صفحات به هیچ عنوان مناسب کودکان نبوده و سن مناسب استفاده از تلفن همراه شخصی، سیزده سال به بالا در نظر گرفته می‌شود. محتوایی که مناسب کودکان نباشد، مثل محتوای جنسی، می‌تواند اثری همیشگی بر روان کودک به جای بگذارد. و در این بین قلدری اینترنتی که امروزه به وفور شاهدش هستیم هم نگران کننده است. و ما متاسفانه نمی‌توانیم ردپایمان را در اینترنت پاک کنیم. کودکان خیلی زود با مفهوم شرم آشنا می‌شوند و چیزی که برای ما جذاب است ممکن است برای کودک شرم‌آور باشد».
ویدئوی کامل بخش دوم نشست درباره‌ی امنیت روانی کودکان را ببینید.
