مجله کودک, نکات تربیتی کودکان

اضطراب کودکان را شوخی نگیرید

اضطراب کودکان

فقط کودک شما نیست که ناخن‌هایش را می‌جود. حدود ۵۰ درصد از کودکان ۱۰ تا ۱۸ ماهه در هنگام اضطراب ناخن خود را می جوند. عادتی آرامش‌بخش که می‌تواند از سنین بسیار پائین‌تر نیز شروع شود.

ناخن جویدن یکی از عادت‌های اضطرابی کودکانه است. روشی که کودک شما برای آرام‌کردن خودش در پیش می‌گیرد. البته عادت‌های اضطرابی کودکانه فقط به ناخن جویدن محدود نمی‌شود و جالب است بدانید تنها به کودکی محدود نمی‌ماند. اگر شما هنوز هم به عنوان بزرگسال یکی از عادت‌های زیر را دارید به احتمال زیاد این عادت را از کودکی به دنبال خود می‌کشید.

عادت‌هایی چون: چرخاندن موی سر دور انگشت به مدت طولانی و غیر قابل کنترل، دست در بینی کردن بی‌دلیل و مک زدن شصت (که امیدواریم به عنوان بزرگسال این عادت را ترک کرده باشید)  در این مقاله از سایت کودک و نوجوان آی قصه،به نحوه مدیریت اضطراب کودکان و روش‌های درمان ناخن جویدن کودکان می‌پردازیم.

اضطراب کودکان

راستش را بخواهید ناخن جویدن به نظر کودک شما نه کاری کثیف و باعث بیماری بلکه روشی یوگاگونه برای مبارزه با استرس است. به اینگونه عادت‌های ضداضطرابی، عادت‌های «تمرکز روی بدن» می‌گویند و برای بیرون‌ رفت از این چرخه معیوب اضطراب- عادت، کودک باید بیاموزد چگونه به روش‌های دیگر می‌تواند اضطرابش را مدیریت کرده و به آرامش برسد.

شاید بپرسید چه دلیلی دارد وقتی این روش کودک را به آرامش می‌رساند، از آن جلوگیری کنیم؟ خوب! ناخن‌ جویدن علاوه بر اینکه منظره خوبی ندارد به علاوه می‌تواند مضرات فراوانی برای سلامتی کودک به همراه داشته باشد. مضراتی برای دندان و سلامت ناخن کودک. پس فراموش نکنید اگر دیدید کودکتان با اضطراب ناخن می‌جود، علاوه بر مشاور، او را پیش دندان‌پزشک نیز ببرید.

روش‌هایی برای برون رفت از چرخه معیوب عادت اضطرابی

چه کنم کودکم ناخن نجود و روش‌های دیگر برای مدیریت اضطراب در کودکان

بالاخره هر کودکی دیر یا زود دندان از ناخن‌هایش می‌کشد و روش‌های دیگری را برای مدیریت اضطراب پیدا می‌کند. اما به عنوان والدین ما وظیفه داریم روش‌های مناسب مدیریت اضطراب را به او بیاموزیم و کنارش باشیم. یادتان باشد، هیچ چیز یکباره و بی‌دلیل شروع نمی‌شود. به دنبال ریشه شروع این عادت بگردید. چه چیزی باعث شده کودک شما مضطرب شود و حس کند نیاز دارد انگشت به دهان ببرد؟ فراموش نکنید همیشه اتفاقات بد نیستند که باعث اضطراب می‌شوند، گاهی حتی اتفاقات بسیار خوشایند و موفقیت‌هایی که باعث می‌شود دیگران انگشت به دهان بمانند هم باعث می‌شود تا کودکتان ناخن به دندان ببرد.

نحوه درمان ناخن جویدن کودکان

اگر مشکل شما فقط ناخن جویدن است، می‌توانید این عادت را با روش‌های زیر از سرش انداخته یا حداقل به تعویق بیاندازید. کارهایی چون:

  • مرتب کردن روزانه ناخن، هیچ کودکی گوشتش را نمی‌جود!
  • اگر کودکتان هنوز کوچک است چیز بهتری برای جویدن در اختیارش بگذارید، مانند هویج یا کرفس. اما لطفا سمت شیرینی‌جات نروید که معکوس عمل می‌کند.
  • دست‌هایش را مشغول نگه‌دارید. یک توپ فشاری ضد استرس، شن جادویی، خمیر اسلایم و اسباب بازی‌هایی از این دست می‌تواند باعث کاهش اضطراب کودک شود.
  • بین خودتان دو نفر کدی برای تذکر بگذارید، مثلا وقتی کودک ناخن به دهان می‌برد، به آرامی شانه‌اش را لمس کنید یا به او لبخند بزنید، اینکار باعث می‌شود کودک آگاه شود، چون بسیاری از این عادت‌ها ناخودآگاه اتفاق می‌افتند.
  • یک سیستم جایزه‌دهی برای خود بسازید و اجازه دهید کودک لذت فایق آمدن به عادت‌های بد و ناکارآمد را بچشد. مانند جمع کردن تعداد خاصی استیکر که می‌تواند به جایزه بزرگتری بدل شود.
  • در نهایت بگذارید با  نتیجه کارش روبرو شود. نتیجه‌ای همچون دردناک شدن گوشت دور ناخن و حساس‌شدن انگشت‌ها هنگام لمس. این نتیجه باعث می‌شود کودک دفعه بعدی بداند چه چیزی انتظارش را می‌کشد.

در ادامه برای درک بهتر کودکتان نیاز است بدانید کودکان نیز اضطراب را تجربه می‌کنند. اضطرابی به مراتب سهمگین‌تر از بزرگسالان. این جهان برای کودکان هنوز تازه و پر از شگفتی است و هر چیزی می‌تواند این موجودات کوچک را مضطرب کرده و آرامش دنیایشان را به هم بزند. به خصوص در این برهه که واقعا حساس و پر از تنش است، کودکان نیز در معرض استرس و مشکلات ناشی از آن هستند. جالب است بدانید هر چه به عنوان والد سعی کنید تا کودکتان را از استرس دور نگه دارید در حقیقت ترس و وحشت او را از دنیا بیشتر کرده‌اید.

اضظراب کودکان
اضطراب کودکان

روش پیشگیرانه برای دور نگه‌داشتن کودکان از اضطراب وجود دارد؟

در اینجا روشی پیشگیرانه وجود ندارد و کودک دوست داشتنی شما باید دیر یا زود یاد بگیرد که چگونه از روان خودش در برابر اضطراب محافظت کند.

الف) هدف کاهش استرس نیست، هدف مدیریت آن است

مسخره است و غیر ممکن. ما هیچ کنترلی روی جهان بیرون از خود نداریم و نمی توانیم کاری کنیم که موقعیت های استرس زا کمتر شوند. بالعکس هر چه بزرگتر می شویم این موقعیت ها نیز بیشتر و بزرگتر می شوند و این رنج است. بنابراین اگر به سلامت کودک خود اهمیت می دهید به او کمک کنید تا از همین کودکی یاد بگیرد که چگونه موقعیت های مضطرب کننده را با کمترین خسارت روانی پشت سر بگذارد.

اضطراب کودکان
ب) جلوگیری نکنید

نیازی نیست کودک را از موقعیت‌های اضطراب‌زا دور کنید. سخت است اما تلاش کنید در موقعیت‌های سخت و استرس‌زا روشی جز دورکردن کودک از آن محیط را امتحان کنید. کودکتان زیر گریه می‌زند؟ ممکن است. به عادت بد اضطرابی‌اش پناه می‌برد؟ صد در صد. اما اجازه دهید چرخه معیوب را به فرار تغییر ندهیم و روشی برای مدیریت پیدا کنیم.

ج) مثب و واقع‌گرا باشید

نمی‌توانید به کودکتان قول بدهید دیگر هرگز این احساس بد را تجربه نخواهد کرد. این غیرممکن است. نمی‌توانید قول دهید که دیگر هرگز در هیچ امتحانی رد نمی‌شود یا موقع فوتبال بازی‌کردن گل نمی‌خورد یا اینکه دیگر ممکن نیست جلوی دیگران زمین خورده و مضحکه دستشان شود. نه! اما می‌توانید با اطمینان به او بگویید با این وجود این موقعیت‌ها را پشت سر خواهد گذاشت و همه چیز دوباره رو به راه خواهد شد. می‌توانید به او قول دهید که از پسش برمی‌آید و می‌تواند مدیریتش کند. می‌توانید به او قول بدهید اگر با ترس‌هایش روبرو شود، روز به روز کوچکتر می‌شوند و در نهایت توپ اضطراب او کوچک و کوچکتر خواهد شد. این حرف‌ها ممکن است آنها را از دنیای سیندرلایی غیرواقعی کودکانه بیرون بکشد؛ اما اعتماد به نفسی به آنها می دهد که لایقش هستند.

د) به احساساتشان احترام بگذارید؛ اما آتشش را شعله ور نکنید
اضطراب کودکان

مهم است کودک را درک کنید. اما درک کردن همیشه به معنای موافقت نیست. اینکه به کودک بگویید «گریه کن، حق داری من هم گریه‌ام می‌گیرد وقتی این سگ بزرگ ترسناک را می بینم.» واقعا کمک کننده و احترام‌آمیز نیست. کافی است گوش کنید و همدل باشید. مثلا بگویید «متوجه هستم که می‌ترسی، عیبی ندارد من کنارت هستم و اگر لازم شد کمکت می کنم.»

ه) حرف نزنید عمل کنید
اضطراب کودکان

تمام این حرف‌ها در صورتی که خودتان در هنگام اضطراب به پرخوری می‌افتید یا ساعت‌های طولانی می‌خوابید و سیگار می‌کشید، باد هواست. کودک به حرف‌های شما گوش نمی‌دهد، به اعمالتان نگاه می‌کند. چه اهمیتی دارد  ساعت‌ها صرف خواندن مقالات مرتبط با کاهش اضطراب کنید و ساعت‌ها به تراپی کودک بروید؛ اما در نهایت کودکتان ببیند والدینش در هنگام اضطراب و در موقعیت‌های استرس‌زا دست و پایشان را گم می‌کنند و به عادت‌های اضطرابی مخصوص خودشان رو می‌آورند.

فراموش نکنید برای کمک به کودک لازم است ابتدا به خودتان کمک کنید.


این مقاله ترجمه‌ای آزاد از مقاله‌هایی در سایت‌های childmind. و verywellfamily بود که فاطمه فرهاد، نویسنده‌ی آی‌قصه برای مخاطبان تهیه کرده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *