
موش خبرنگار را احتمالاً همهی ما میشناسیم یا حداقل اسمش را شنیدهایم. جرونیموی پرماجرا که مسئول روزنامهی جزیرهی موشهاست. مجموعهی کتابهای این موش به یادماندنی و مشهور، جز پرفروشترین کتابهای تمام تاریخ است! اما این شخصیت از کجا پیدایش شد و در ذهن چه کسی پا به دنیا گذاشت؟ پاسخ این سوال الیزابت دامی است. زن نویسندهای که از سیزدهسالگی تصمیم گرفت یک نویسنده باشد و به داستانها جان بدهد. سپیده بیگدلی نویسنده آیقصه در این مطلب نگاهی جامع به زندگی این نویسنده دارد.

قصهی تولد یک قصهنویس
الیزابت سال ۱۹۵۸ متولد شد؛ پدرش رئیس انتشارات پیرو دامی بود و همین مسئله بود که پای دخترک را خیلی زود به دنیای داستانها کشاند. الیزابت تنها سیزده سال داشت که قلم برداشت و نوشت و اولین داستان کوتاهش در نوزده سالگی متولد شد.
ماجراجوییهای بیپایان الیزابت دامی
ویژگی اصلی الیزابت دامی که در داستانها و به خصوص جناب موش، جرونیمو دیده میشود، ماجراجویی است. دخترک از سنین پایین عاشق ماجراجویی و کشف رازهای دنیا بود. تنها بیست سال داشت که مجوز خلبانی و چتربازی را گرفت تا زندگی لابهلای ابرها را تجربه کند.
قصهی تولد مشهورترین موش دنیا
الیزابت در کنار ماجراجوییهای بیپایانش، بهعنوان خیر به بیمارستانهای کودکان هم سر میزد. همین سر زدن، نگاه او را به دنیای کودکان جلب کرد و ته دلش احساس کرد دلش میخواهد برای شادی این فرشتههای کوچک کاری کند و چه کاری جذابتر از قصه ساختن و خیال بافتن؟ بله، موش مشهور از همین احساسات متولد شد. الیزابت تصمیم گرفت مجموعه داستانهایی بنویسد که قهرمان همهشان یک موش باشد؛ موشی که ما با نام جرونیمو استیلتن میشناسیمش. خود الیزابت در اینباره میگوید: «درحالیکه من بهعنوان داوطلب در بیمارستان کار میکردم یاد حرف پچ آدامز افتادم که میگفت کودکان نیاز به خنده بیشتری دارند. پس من کتابهای جرونیمو استیلن را درست کردم تا بتوانم باشخصیت یک موش دست و پا چلفتی بچهها را بخندانم.»
جرونیمو، در قلهی شهرت و محبوبیت
شهرت و آوازهی جناب موش، از چیزی که دیگران و حتی خود الیزابت فکر میکردند فراتر رفت. موش به سرعت پلههای موفقیت را پشت سر گذاشت و در سرتاسر دنیا تبدیل به چهرهای محبوب شد. داستانهای جرونیمو به حدود ۴۸ زبان دنیا ترجمه شدهاند و بیشتر از ۱۴۰ میلیون نسخه از آنها راهی خانهها شده است. کمتر کتابی در تمام طول تاریخ ادبیات توانسته اقبال داستانهای جرونیمو را داشته باشد و به چنان محبوبیتی برسد. این کتاب در سال ۲۰۰۹ تبدیل به یک سریال شد و در دنیای تصاویر هم موفق و شگفتانگیز عمل کرد.
جهان داستانی دامی
تمام جلدهای مجموعهی جرونیمو به جریان زندگی میپردازند؛ کودکان در حین خواندن آثار الیزابت دامی میخندند، مهارت کسب میکنند و با پستیها و بلندیهای زندگی آشنا میشوند. نویسنده در دل شخصیت و ماجراهای بامزهاش و بدون کوچکترین شعاری، به بچهها یاد میدهد رها و شاد زندگی کنند و اسیر حاشیهها و کلیشهها نشوند.
موش نویسنده
یکی از جالبترین ماجراها در مورد مجموعهی کتابهای موش اینجاست که روی تمام آنها نام جونیور بهعنوان نویسنده حک شده است. این مسئله باعث میشود موش در ذهن بچهها واقعیتر شود و او را حسابی جدی بگیرند.
دامی در ایران
شهرت الیزابت دامی در ایران بیشتر به خاطر موش خبرنگار و مجموعه ماکاموشی است. کتابهای او در ایران هم با موفقیت روبهرو شدند و توانستند به دلهای بچهها راه پیدا کنند. بیشتر آثار او در ایران ترجمه شدهاند و در بازار در دسترس هستند.