چندی پیش سایت کودک و نوجوان آی‌قصه با برگزاری نشستی به مسائل پیرامون حریم خصوصی کودک در فضای مجازی، کلاس آنلاین، استفاده‌ی کودکان از اینترنت و حضورشان در فضای مجازی پرداخت. در این نشست خانم دکتر مهدیه صالحی، روانپزشک و خانم روشنک بستانچی، روانشناس کودک و نوجوان به‌عنوان مهمانان و سپیده بیگدلی و فاطمه فرهاد، نویسندگان و پژوهشگران آی قصه به‌عنوان میزبانان حضور داشتند. در بخش پنجم درباره‌ی راهکارهای امنیت کودک در اینترنت گفت‌وگو کرده‌اند که گزارش و ویدئوی آن در ادامه ارائه می‌شود.
گزارش بخش‌های قبلی این نشست را هم بخوانید.
بخش اول: حریم خصوصی کودک در فضای مجازی چیست؟
بخش دوم: امنیت روانی کودکان را خدشه‌دار نکنیم؟
بخش سوم: استفاده از کودکان در تبلیغات چه آسیب‌هایی بر جا می‌گذارد؟
بخش چهارم: کلاس آنلاین یا کارگاه تولید فیلم طنز؟
بخش پنجم: راهکارهای امنیت کودک در دل اینترنت
ابتدا دکتر صالحی درباره‌ی امنیت کودک در اینترنت گفت: «در گام اول ما باید قبل از تهیه‌ی هر وسیله برای کودکان قانون‌گذاری کنیم؛ زمان استفاده، محل استفاده و قوانین مختلف را تعیین کنیم و برای رعایت نکردن آن تبعات در نظر بگیریم. بر او نظارت داشته باشیم، سواد خودمان را در رسانه‌ها بالا ببریم و بدانیم کدام برنامه‌ها مناسب است و دسترسی کودک را به بعضی فضاها می‌بندد. ما باید برنامه‌ها و فضاهایی را که امکان حضور ایمن کودک در فضای مجازی را فراهم می‌کنند، بشناسیم.
در بعضی موارد هم ما باید محدودیت کامل تعیین کنیم؛ همان‌طور که بعضی از برنامه‌ها مثل فیس‌بوک و اینستاگرام محدودیت سنی دارند و ما باید آن‌ها را رعایت کنیم. مثلا در اینستاگرام امکان ندارد کودک در اکسپلور محتوای نامناسب نبیند، ما باید برای بعضی برنامه‌ها قفل بگذاریم. همچنین توصیه می‌کنیم قبل سیزده سالگی گوشی شخصی برای کودک تهیه نشود، بعد از آن هم حتما باید قوانین تعیین کنیم و اگر کودک رعایت نکرد محرومش کنیم. اگر هم کودک به گوشی داشتن سایر کودکان اشاره کرد، بگوییم قانون خانه‌ي ما این است.»
بستانچی نیز به نکاتی که والدین برای برقراری امنیت کودک در اینترنت باید در نظر داشته باشند، اشاره کرد: «نکته‌ی دیگر اینکه اگر گوشی والدین را در اختیار کودک قرار می‌دهیم، از محتوای آن مطمئن باشیم. کودکان نباید محتوای نامناسبی در گوشی والدین ببینند، چون ممکن است پرخاشگر یا مضطرب شوند. در ضمن ما باید با کودکمان صداقت داشته باشیم، کودکان می‌توانند از هرجایی اطلاعات کسب کنند، اگر ما آموزش صحیح ندهیم، کودک از منابع دیگر آموزش می‌بیند. بنابراین بهتر است در کنارشان باشیم و مسائل مختلف را برایشان توضیح دهیم. در ضمن حضور و نظارتمان باید دوستانه باشد نه آمرانه. رفتار ما باید طوری باشد که کودک احساس امنیت کند و بتواند هر چیزی را که می‌بیند و برایش سوال است، با ما درمیان بگذارد و نه دیگران.
تعامل با کودک را از یاد نبرید
نشست با سخنان صالحی درباره‌ی اینکه چقدر امنیت کودک در اینترنت مهم است و چطور می‌توان آن را عملی کرد، پایان یافت. او گفت: «گاهی ما خودمان مدل مناسبی نیستیم؛ مثلا من به‌عنوان یک مادر سر میز شام، وقتی کودکم با من حرف می‌زند یا در تخت‌خواب گوشی دست می‌‌گیریم. ما باید قوانین تعیین شده را خودمان هم رعایت کنیم و با کودک فعالیت‌های مفیدی داشته باشیم. بهتر است مادرها سعی کنند یک تا دو ساعت زمان مفید با کودک داشته باشند و با او بازی کنند. گاهی باید روی خودمان کار کنیم و با کودکمان تعامل داشته باشیم. فراموش نکنیم کودکان نیاز به بازی، تعامل و روابط اجتماعی دارند. در ضمن می‌توانیم از کامپیوترها یا تبلت‌هایی که برای کودکان طراحی شده استفاده کنیم.
حواسمون به روند زندگی کودک باشد، آن‌ها نباید تا نیمه‌شب در فضای مجازی باشند، نباید موبایل را به تخت خواب ببرند و ما باید نظم را به زندگی آن‌ها برگردانیم. کودکان در محیطی که خواب، خوراک و استفاده از تلفن همراه نظم مشخصی دارد، احساس امنیت می‌کنند. در ضمن اگر می‌خواهیم عکس یا ویدیویی به اشتراک بگذاریم، حتی برای پدربزرگ و مادربزرگ، می‌توانیم از همان سنین پایین یعنی چهار یا پنج سالگی از کودک اجازه بگیریم؛ با این کار ما به او یاد می‌دهیم کسی حق ندارد بدون اجازه‌ی تو عکسی را به اشتراک بگذارد، رازهایت را بگوید، بدنت را ببیند یا لمست کند.»
ویدئوی کامل بخش پنجم نشست درباره‌ی امنیت کودک در اینترنت را ببینید.
