«گوشتش شیرینه و پشه خوردتش!»
وقتی تو یه روز گرم تابستونی، کودکمون از خواب بلند میشه و می‌بینیم روی دستاش یه دایره قرمز به وجود اومده، مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها اولین جمله‌ای که به زبون میارن، عبارت بالاست.
این یه اصطلاح قدیمیه و شاید هم دلیل نیش‌زدن پشه به خاطر گوشت شیرینی یا گوشت تلخی نباشه اما متاسفانه باید گفت پشه‌ها عاشق بچهها و نوزادا هستن.
به همین خاطر باید مراقب کودکتون باشید و راه‌هایی رو که باعث پیشگیری میشه تا پشه نیشش نزنه و درمان نیش پشه رو یاد بگیرین. در این مقاله هم قصد داریم روش‌های درمان و پیشگیری رو به شما آموزش بدیم.
نیش پشه چه شکلیه؟
احتمال داره کودکتون در طول زندگیش چند بار مورد حمله حشرات مختلف قرار بگیره؛ مثلا زنبور،مار، عقرب و مورچه.
شکل نیش هرکدوم از این حشرات با هم متفاوته و باید بدونید که نیش پشه با نیش بقیه حشرات چه فرقی می‌کنه تا بتونید سریع درمان رو شروع کنین. نیش پشه معمولا شبیه یه تپه و برآمدگی قرمز و دایره‌ای شکله که یه سوراخ کوچیک تو مرکز خارش داره.
وقتی پشه، پوست کودکتون رو نیش بزنه، بزاقش رو وارد بدنش می‌کنه. تورم، قرمزی و خارش بخشی از واکنش طبیعی بدن به اون بزاقه.
البته توجه کنین که بدن بعضی از بچهها ممکنه نسبت به بقیه بچه‌های دیگه واکنش قوی‌تری نشون بده به خصوص بدن نوزادا. چون بدن انسان آروم آروم سپر دفاعی در برابر نیش پشه ایجاد می‌کنه اما نوزاد تازه متولد شده هنوز چنین حفاظی در بدنش ساخته نشده.
نیش پشه یسری علائم داره که می‌تونه بهتون برای درمان کمک کنه:
- به طور معمول، یه برآمدگی کوچیک بعد از نیش پشه ظاهر میشه.
- ممکنه بعد از مدتی اون برآمدگی به رنگ صورتی و قرمز دربیاد و روز بعدش هم تیره‌تر و سفت‌تر بشه.
- وقتی پشه بزاقش رو وارد بدن کودکتون می‌کنه، به خاطر پروتئین‌های بزاق، اون برآمدگی شروع به خارش می‌کنه.
تو بعضی از نوزادا و بچه‌های بزرگتر، نیش پشه رو صورت باعث تورم دور چشم میشه. تورم نیش رو صورت از بقیه قسمت‌های بدن بیشتره. احتمال هم داره نیش پشه همراه با تب با درجه پایین، بدن‌درد یا تورم غدد لنفاوی باشه. اگه کودکتون هرکدوم از این علائم اضافی غیر از برآمدگی رو داشت، به یه متخصص مراجعه کنین.
نیش پشه برای کودکم ضرر داره؟
شاید این سوال براتون پیش بیاد که نیش پشه برای کودکتون مضره یا نه؟ باید گفت نیش پشه برای هرکسی چه کودک و چه بزرگسال با علائم خیلی کم‌خطری همراهه. اما اگه کودک شما یکی از علائم زیر رو داشت، نشون میده که به نیش پشه حساسیت داره و براش مضره:
- تورم شدید(کهیر) روی پوست
- تورم زبان یا دهان
- مشکل در تنفس
- خس خس سینه
- ضعف یا بیهوشی
در این مواقع هم سریع کودکتون رو به اورژانس ببرید تا با درمان به‌موقع جلوی هرفاجعه رو بگیرید.
چجوری نیش پشه رو درمان کنیم؟
در کنار برآمدگی قرمز، خارش نیش پشه واقعا غیرقابل تحمله. به همین خاطر بعضی از آدما چند روز خارش ناراحت‌کننده رو تحمل می‌کنن تا جای نیش پشه درمان بشه. اما این راه برای بزرگترها جواب میده. برای بچهها درمان نیش پشه یه چالش اساسیه. اونا می‌خوان اون برآمدگی رو بخارونن و شما سعی می‌کنین اونا رو از اینکار منع کنین چون شاید خارش باعث خراش تو محل گزیدگی و بعد عفونت بشه. اما کودک شما نمی‌فهمه چرا از اون می‌خواید که نیش پشه رو نخارونید.
قبل اینکه درمان رو شروع کنین، اول کودکتون رو بغل کنین، شاید اون ترسیده باشه. پس بهش اطمینان بدید که نیش پشه چیز خاصی نیست و نباید نگران باشه. بعد جای گزیدگی رو با صابون و آب ولرم آروم تمیز کنید و بذارید خشک بشه.
حالا یکی از راه‌حل‌های زیر رو برای درمان نیش پشه انجام بدید:
- یه تیکه پارچه سرد و مرطوب روی جای گزیدگی قرار بدید.
- کرم هیدروکورتیزون یک درصد روی محل گزش بمالید. این کرم استروئید داره و به طور موقت خارش رو کم می‌کنه. اون رو ۳ بار در روز روی پوست کودکتون بزنین تا زمانی که جای نیش بهبود پیدا کنه و خارش متوقف بشه. (البته دراین مورد با متخصص کودکان هم مشورت کنین. شاید کرم‌های دیگه هم در این زمینه بتونن به کاهش خارش کمک کنن.)
- خمیری از جوش‌شیرین و آب درست کنین و اون رو چندبار در روز روی محل گزیدگی بمالین.
- اجازه ندید کودکتون محل گزش رو بخارونه. خاروندن می‌تونه منجر به شکاف‌‌های پوستی و عفونت بشه. حتی شاید بعد از اینکه جای نیش پشه درمان شد، جاش روی پوست بمونه و باعث لک بشه.
فقط ۲ نکته رو درنظر بگیرین:
- استفاده از کرم و کمپرس سرد آسونترین راه برای درمان نیش پشه‌اس اما مراقب باشید چون افرادی که در حوزه سلامت فعالیت می‌کنن ممکنه قرص‌هایی رو برای درمان نیش پشه تجویز کنن. اما از دادن قرص به کودکتون خودداری کنین.
- وقتی به انگشت کودکتون کرم می‌مالید، اون ممکنه انگشتشو تو دهنش بکنه و خطرناکه. پس کرم رو به انگشتان کودکتون بزنین بعد اون محل رو با لباس یا پارچه بپوشونید.
آیا باید از دافع حشرات برای بچهها استفاده کرد؟
این یه سوال رایجه که میشه برای جلوگیری از نیش پشه از دافع حشرات استفاده کرد یا نه؟یکی از مواد فعال موجود تو دافع حشرات، DEET هست و باید برای استفاده این اسپری‌ها چند نکته رو رعایت کرد:
- از هیچ محصولی حاوی DEET برای نوزادای زیر ۲ ماه استفاده نکنین.
- دافع حشرات رو به مقدار خیلی کم برای کودکتون استفاده کنین و مطمئن بشید اون دافع حشرات بیش از ۳۰ درصد DEET نداشته باشه.
- از اون ماده دافع روی نواحی خاص روی پوست استفاده نکنین مثل صورت و دست‌ها یا روی زخم و بریدگی.
- بعد از اینکه به خونه برگشتین با صابون و آب ماده دافع رو بشورین.
چجوری از گزیدگی پشه جلوگیری کنیم؟
همیشه گفتن پیشگیری بهتر از درمانه!
پس بهتره از نیش‌زدن پشه جلوگیری کنین تا بخواید از روش‌های درمانی برای از بین‌بردن جای نیش استفاده کنین.
در اینجا ما چند راه‌حل برای پیشگیری از گزیدگی پشه به شما ارائه می‌دیم. ممکنه ترکیبی از این راه‌حل‌ها رو به کار ببرین.
لباس مناسب بپوشن
وقتی کودکتون رو بیرون می‌برین، لباس‌هایی تن اون کنین تا حدالامکان تمام پوستش رو بپوشونه مثل یه پیرهن آستین بلند و شلوار. لباس پوشیده می‌تونه پوست کودکتون رو دربرابر پشه حفظ کنه.
از مواد دفع حشرات استفاده کنین
شاید نگران باشین که مواد دفع حشرات برای کودکتون مضر باشه؛ اما همونطور که گفتیم از موادی استفاده کنین که میزان ماده DEET کمی داشته باشه و وقتی از بیرون به خونه برگشتین حتما بدن و دست کودکتون رو بشورید.
از پشه‌بند استفاده کنین
برای قدم‌زدن با کودک بیرون رفتین؟ رو کالسکه پشه‌بند بزنید تا حشرات کودکتون رو اذیت نکنن.
پنجرهها رو ببندین
تصور کنین از خواب بلند شدید و نه تنها بدن خودتون بلکه بدن کودکتون هم از نیش پشه در امان نبوده و پشه مورد نظر شب خوبی رو تو خونه شما گذرونده! پس در این مواقع پنجرهها رو ببندید و از کولر استفاده کنین تا پشه‌ها وارد اتاق نشن.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
حالا این سوال پیش میاد چه زمانی باید نگران باشین و کودکتون پیش پزشک ببرین؟
اول یادتون باشه که خارش یا برآمدگی و تورم ممکنه تا یه هفته بمونه و این موضوع کاملا طبیعیه.
اما اگه کودکتون علائم دیگه داشت باید با پزشک مشورت کنین. علائمی مثل سردرد، تب،اسهال، استفراغ و غیره خطرناک هستن و حتما باید به متخصص کودک مراجعه کنین یا ممکنه تورم و برآمدگی عفونت کنه، دراین مورد حتما با پزشک اطفال مشورت کنین.
در پایان….
گزیدگی توسط پشه یه موضوع غیرقابل اجتنابه و به خصوص در روزهای گرم تابستون بچهها از دست پشه‌ها آرامش ندارن و شاید واقعا پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها راست می‌گن که بچهها گوشت شیرینن! اما با راه‌های مختلف میشه از اینکار جلوگیری کرد و حتما حواستون به علائم بعد از گزیدگی باشه.
