دوباره شروع شد، روز از نو، روزی از نو، دوباره جنگ و دعوا و جیغ و داد بچه‌ها بر سر همان عروسکی که همیشه سرش دعوا می‌کنند یا بخاطر آخرین تکه پیتزا. تا حالا چند بار مجبور شدید نقش داور و واسطه بین این دوتا را بازی کنید؟ واقعا خسته کننده است. حق دارید که از این همه دعوا و مشاجره بین بچه‌هایتان خسته و درمانده شده باشید.
زیگموند نور، پزشک متخصص کودکان، نکات مفید و ارزشمندی را در زمینه ایجاد محیطی که در آن، بچه‌ها بیشتر با هم همکاری داشته باشند تا رقابت، به ما عرضه میکند که دیگر از خودتان نپرسید، «واقعا چرا نمیتوانیم همه با هم در منزل کنار بیایم؟»
متن پایین از سایت معتبر health.clevelandclinic ترجمه شده است. گروه آموزشی و پژوهشی مجله کودک در این مطلب شما را با چالش رقابت خواهر و برادرها آشنا میکند.
رقابت بین بچه‌ها، امری اجتنابناپذیر و در عین حال، قابل کنترل است
گام اول برای مدیریت نزاع‌های خانوادگی، شناخت علل آن است. فرزندان شما فقط به این دلیل که یک اسباب بازی بهتر از بقیه است یا یک تکه کیک بزرگتر از بقیه تکه‌ها است، با هم دعوا نمی‌کنند. بلکه اکثر جنگ و دعواهایشان بخاطر عوامل زیربنایی‌تر مانند ترتیب تولد و یا دینامیک خانواده است.
میل به رقابت بین بچه‌ها برای جلب توجه والدین و یا به این علت که هر یک از بچه‌ها در مرحله رشدی متفاوتی است، گاهی منجر به ایجاد حس حسادت یا سوءتفاهم بین آنها میشود. هرچه بچه‌ها بزرگتر می‌شوند، این حس رقابت بین آنها روی عزت‌نفس و یا حتی روابط دوستیشان هم تاثیر می‌گذارد. تغییر اکثر این عوامل، مانند اختلاف سن یا خلق و خوی متفاوت، غیرممکن است. و متاسفانه، همین مساله باعث میشود رقابت بین خواهر و برادرها، امری اجتنابناپذیر باشد.
اما دکتر نور معتقد است، «تمام روزنه‌های امید بسته نشده است.» وی افزود، «هیچ راهی برای متوقف کردن همیشگی مناقشات وجود ندارد، اما روش‌های زیادی هست که می‌توان از آن، برای به حداقل رساندن میزان اختلافات و به حداکثر رساندن راه‌حلهای موثر استفاده کرد.»
در اینجا، ۱۰ نکته کلیدی برای جلوگیری از بروز اختلاف و مناقشه و انجام مداخلات لازم بین بچه‌ها ارائه میشود:
جلوگیری از رقابت و دعوای بین خواهر و برادرها
پنج روش مختلف برای خلق یک دینامیک خاص در خانواده که در آن، دعوا و مشاجره بین بچه‌ها، امری نادر باشد نه عادی و رایج، وجود دارد:
- آرامش و کنترل خود را حفظ کنید: به کارهایی که فرزندانتان انجام می‌دهند توجه کنید تا بتوانید پیش از اینکه مشاجرهای بین آنها شروع شود یا تشدید گردد، مداخله کرده و مساله را حل و فصل نمایید. با آرامش برخورد کنید تا بچه‌ها هم یاد بگیرند به همان شکل برخورد کنند.
- ایجاد فضای همکاری و مشارکت در خانه: از مقایسه کردن بچه ها با هم، طرفداری دائمی از یکی از آنها یا ترغیب آنها به رقابت و مبارزه، خودداری کنید. در عوض، باید فرصتهایی برای همکاری و سازش بین آنها ایجاد کنید. همچنین، باید همیشه سعی کنید الگوی خوبی برای فرزندانتان باشید. نحوه تعامل و برخورد والدین با یکدیگر به بچه‌ها یاد می دهد چطور و به چه شکل با دیگران ارتباط برقرار کنند. اگر فرزندتان ببیند که شما یا همسرتان، در را محکم می‌کوبد و یا شما با صدای بلند با هم دعوا و مشاجره می‌کنید، به احتمال زیاد، آنها هم به همین شیوه رفتار خواهند کرد و آن را، روش مناسب و موثر برای رفع مشکلات شان خواهند دانست.
- به فردیت هر کودک احترام بگذارید: اگر بچه‌ها احساس کنند که شما هر یک از آنها را به عنوان یک شخص مجزا و متفاوت، تقدیر می‌کنید، کمتر با هم دعوا می‌کنند. از برچسب زدن و طبقه‌بندی کردن آنها خودداری کنید و با گذراندن وقت جداگانه با هر یک از فرزندانتان، به آنها نشان دهید که جایگاه ویژه‌ای برای شما دارند. اگر یکی از بچه هایتان دوست دارد بیرون از منزل برود و بدود، کفش‌های کتانی خود را بردارید و با هم از آفتاب داغ لذت ببرید. اما اگر فرزند دیگرتان دوست دارد وقت خود را برای خواندن کتاب مورد علاقه‌اش سپری کند، کنارشان دراز بکشید و با هم کتاب بخوانید. همینطور باید کاری کنید که هر یک از فرزندانتان، مکان و زمان مورد نیاز برای اوقات تنهایی خود را داشته باشند.
- برنامه‌ریزی اوقات تفریح و سرگرمی خانوادگی: شام خانوادگی، انجام بازی‌های تخته‌ای دسته جمعی، رفتن به پارک و انجام فعالیت‌های خانوادگی، روشی عالی برای برقراری پیوند عاطفی بیشتر با بچه‌ها و خلق خاطرات شیرین و مثبت با آنها است. خلق این لحظات باعث میشود کودکان کمتر با هم دعوا کنند و به آنها این فرصت را می‌دهد تا وقت بیشتری را با شما سپری کنند.
- با بچه‌ها با عدالت رفتار کنید نا با برابری: داشتن عدالت و انصاف، امری ضروری برای والدین است، اما این همیشه به معنای برابری نیست. تنبیه و تشویق فرزندانتان باید متناسب با نیازهای فردی آنها باشد. به عنوان مثال، لازم نیست یک اسباب بازی را به هر دو فرزندتان بدهید. بلکه باید به آنها اسباب‌بازی‌های متفاوتی بدهید که با سن و علایق آنها تناسب داشته باشد. این نوع انصاف، تاثیر بسزایی در رسیدن شما به هدفتان خواهد داشت.
در این مقاله کوتاه سعی شد تا به حد امکان به دغدغه مهم والدین درباره رقابت بین خواهر و برادرها پرداخته شود. برای خواندن مطالب به روز فرزندپروری مجله کودک، تیم آموزشی و پژوهشی آی قصه را دنبال کنید.
